Kış Uykusu

Film Bilgileri

Yönetmen: Nuri Bilge Ceylan

Senaryo: Nuri Bilge Ceylan, Ebru Ceylan

Oyuncular: Haluk Bilginer, Melisa Sözen, Demet Akbağ

Yapım Yılı: 2014

Tür: Dram

Kış Uykusu, Nuri Bilge Ceylan’ın Andrei Tarkovski ile başladığı sinema macerasını Ingmar Bergman ile devam ettirmeye karar verdiğini açık biçimde gösteren bir film. Yönetmenin ilk dönem filmlerinde gözlenen şiirsel ve suskun anlatı ile durgun ve mesafeli kadrajların neslinin Üç Maymun’dan beri yavaş yavaş tükenmeye başladığını biliyorduk zaten. Ancak Kış Uykusu, Nuri Bilge Ceylan’ın en radikal değişim gösterdiği film olmuş. Zaten yönetmen, az diyaloglu filmlere yönelmesinin bir tercihten öte mecburiyet olduğunu kendisiyle yapılan röportajlarda defalarca tekrar etmişti. Ve anlaşılan o ki artık iyi oyuncularla çalışabildiği için ileride de göreceğimiz filmler Kış Uykusu’na daha yakın olacak.

 Onca yıl sinemayı şiir yazar gibi kullanan Nuri Bilge Ceylan’ı bu defa adeta sinemayla roman yazarken görüyoruz. Şaşırtıcı olan, sessizliği sevdiği söylenen ve bu sessizlikle adı anılan bir adamın aynı başarıyı diyaloglu bir filmde de rahatlıkla elde edebilmesidir. Çünkü neredeyse birbirine tamamen zıt bir anlatı tercihinden bahsediyoruz! Kış Uykusu, Nuri Bilge Ceylan sanki ilk günden beri bu türde film çekiyormuşçasına usta işi bir sinema örneği!

Nuri Bilge Ceylan, karakterlerini ait olmadıkları bir yere hapsederek yabancılaştırmaktan, onlara acı çektirmekten zevk alan bir yönetmen. Uzak’ta bir taşralıyı şehir yaşamına hapsederken burada da şehirli ve entelektüel insanları taşraya hapsediyor. Bu bağlamda Uzak’ın suskun Kış Uykusu’nun ise geveze olması zaten anlaşılır bir tercihtir. Taşralı bir adamın kafa yoracak meseleleri yoktur. O, manevi bir boşluktan, şehirli insanlar ise maddi bir boşluktan muzdariptir. Biri acısını kelimelerle ifade edebilirken, öteki edemez. Sadece acıyı alabildiğine yaşar! 

 Tıpkı Uzak filmindeki İstanbul şehri gibi Kış Uykusu’nda da karakterlerin içerisinde yaşadıkları otel tüm öykünün var olmasının birincil sebebidir ve belki de filmin tek kötü kahramanıdır. Şehirdeki yaşamlarından vaz geçerek, bir hiçliğin ortasında sıkışıp kalmış karakterler neredeyse hayatlarının anlamını unutmuş, benlik yitimine uğramış, yaşamaya ara vermiş ve bir kış uykusuna dalmışlardır. Bu uyku, karakterlerin gerçeklerden kaçış gayretlerinin somut bir sonucudur. Her bir karakter hayatlarının anlamsızlığını kendilerine hatırlatmayacak uğraşlar bulmuştur kendisine. Fakat zamanın yavaş işlediği bu yerde gerçeklerden kaçmak kolay değildir. Bu yüzden istisnasız her karakterin içinde gitmek isteyip de bir türlü gidemedikleri şehir İstanbul vardır. İstanbul’a özlemin sebebi bu şehrin onlara kim olduklarını, neden var olduklarını düşünme fırsatı tanımamasıdır. İstanbul, hayaller şehridir, daha doğrusu hayallerle gerçeğin üstünün örtülebildiği şehirdir. Her karakterin bu şehirde gerçekleştirmeyi arzuladığı bir hayali vardır. 

 Modern insanın büyük bir ustalıkla reddettiği ama insanın içinde sürekli var olan o “boşluk hissi” Kapadokya’nın ıssızlığında karakterlerin sürekli karşısına çıkar. Çevresindeki insanlar Aydın (Haluk Bilginer)’ın çok ünlü bir tiyatrocu olacağını ummuştur hep. Fakat işler ters gitmiştir. Kuş uçmaz kervan geçmez bir yerde otel işleten Aydın’ın duygusal hazzı kimselerin okumadığı yerel bir gazeteye köşe yazıları yazmaktan ibarettir. Aydın’a gerçekleri unutturan budur. Karısı Nihal (Melisa Sözen) amaçsız yaşantısını yardımlar yaparak yaşanılır kılmaya çalışmaktadır. Necla (Demet Akbağ) ise eğer kendinizi oyalayacak bir uğraş bulamazsanız neye dönüşeceğinizi gösteren bir karakterdir. Gerçeklerden kaçmayan ve içinde olduğu anlamsızlığının ayırdında olan Necla, bu yüzden diğer iki karakter için en büyük tehdittir. Onlara kim olduklarını ve hayatlarının anlamsızlığını acımasızca hatırlatmaktan geri durmayan Necla, yapay bir mutlulukla kendilerini avutan kardeşi ve onun karısı tarafından pek sevilmez…